“Dokuz yaşında olduğunuzu düşünün. Hiç arkadaşınız yok. Mahalledeki diğer çocuklar tarafından zorbalığa uğruyorsunuz. Farklı görünüyorsunuz. Fakirsiniz. Sürekli açsınız. Aileniz vicdansızca duyarsız. Anneniz zalim ve korkunç bir kadın. Babanız sizin gördüğü en çirkin çocuk olduğunuzu düşünüyor ve partilerde arkadaşlarına bunu söylüyor. Görünüşünüzden dolayı, trene bindiğinizde, başkaları sizi görerek sıkıntı çekmesin diye boş vagonlar arıyorsunuz. Kütüphanedeki kitaplara sığınıyorsunuz, zamanınızın çoğunu bir kaçış olarak orada geçiriyorsunuz; yalnızlık kalenizde saklanıyorsunuz. Kendinizi aşağılık, istenmeyen, mutsuz ve sevilmeyen biri olarak hissediyorsunuz. Birçok insanın standartlarına göre, bu kişi bir seri katil olmak için gereken tüm mükemmel çevresel…
DevamıYıl: 2023
İnsan Çabasının Ayrılmaz Teşvikçisi Umut
Umut insan olmanın ayırt edici bir özelliğidir, varoluşumuzun bir parçasıdır, doğamızda vardır. Umutsuzluk ise yabancımızdır, öğrenilmiştir. Son yıllarda pozitif psikoloji yaklaşımının da etkisiyle kavram üzerinde daha fazla durulmaya başlanmış ve konu farklı boyutlarıyla incelenmeye başlanmıştır. Umut literatürde, bir duygu, inanç, düşünce tarzı ve karakter gücü olarak ele alınmıştır. Umut kelimesi, ummaktan türetilmiştir ve geleceğe dönük olmayı, beklentiyi ifade eder. Bu beklenti sürecine kişinin dahil olması ya da olmamasına göre umudu, aktif ve pasif umut olarak ikiye ayırabiliriz. “Yarın yürüyüş yapacağım, yağmur yağmamasını umuyorum” diyen bir kişinin umudu pasif umut olarak…
DevamıHayatımla Ne Yapacağımı Biliyorum: Yaşam Amaçları
Hayatta tam olarak başarmak istediğiniz şey nedir? Nasıl değerlendirmek istiyorsunuz hayatınızı? Psikiyatr Toksöz B. Karasu, bir insanın karşısındaki en zor görevin yaşam amacını belirlemek olduğunu söylüyor. Bu zor görevi başardığınızda bir anlamda yönünüzü, rotanızı belirlemiş oluyorsunuz. Aksi takdirde okyanustaki bir yelkenli gibi rüzgârın ve şartların insafına kalmış oluyorsunuz. Rüzgâr ne tarafa götürürse o tarafa gidiyorsunuz. Bazen rüzgâr iyi yerlere de götürebilir ancak rotanızın belli olmaması çoğu zaman beraberinde bir belirsizlik, anlamsızlık, can sıkıntısı ve kaybolmuşluk hissini de getiriyor. Yaşam amaçları ile ilgili konuşmadan önce, sanırım ilk yapılması gereken, hayata ilişkin…
DevamıMutsuzluk İmalatçısı
“Bir tren yolculuğu sırasında tam karşımda bir çift oturuyordu. Kadının giysilerinden sosyo-ekonomik düzeyinin yüksek olduğu anlaşılıyordu. Birçok insana nazaran mutlu olmasına yetecek pek çok imkana sahipti. Fakat kadın yüzünde mutsuz bir ifadeyle aklına gelen herkesi eleştiriyor ve hiçbir şeyden memnun değilmiş gibi şikayetler sıralıyordu. Efendim vagon niçin bu kadar sallanıyormuş, yemek çeşitleri neden bu kadar azmış, garson neden kendilerine iyi hizmet etmiyormuş. İşte bunun gibi şeyler. Adam ise daha olgun ve anlayışlı görünüyordu. Sohbet ederken kendisine mesleğini sordum. Avukat olduğunu söyledi. Hemen arkasından da karısının mesleğinin de imalatçılık olduğunu ifade…
DevamıBüyük Mutluluğu Küçük Mutluluğa Tercih Etmek: Öz-disiplin
Öz-disiplin; şu anda istediğiniz şeyle, en çok istediğiniz şey arasında bir seçim yapmakla ilgilidir. Öz-disiplin, irade yönetimi, öz-denetim ya da oto-kontrol birbirlerinin yerine kullanılan kavramlardır ve aşağı yukarı aynı anlamı ihtiva etmektedirler. Duygusal zekanın bir boyutu olarak da değerlendirilen öz-disiplin, hazzı erteleme becerisi olarak da ifade edilebilir ve tatmin edici bir yaşam için hayati öneme haizdir. Öz-disiplin, akademik başarının yanı sıra stresi yönetme konusunda, hedeflere ulaşmada, olumsuz yaşam olaylarıyla başa çıkmada ve sosyal yaşamda anahtar rolü oynayan bir kavram olarak karşımızda durmaktadır.1 Stanford Üniversitesi’nden Mischel Walter 1960’lı yıllarda anaokulu öğrencileri…
DevamıAnlam Yoluyla Psikolojik Sağlamlığın İnşası
Hayatın anlamı nedir? Yaşamın amacı nedir? Bu sorular, düşünebilen bir canlı olan insan için güncelliğini hiç yitirmeyen sorulardır.
Hayatın anlamı dediğimizde kozmik anlam ve şahsi anlam olmak üzere iki yaklaşımdan bahsedebiliriz. Kozmik anlam, daha çok evrenin ve bütünüyle varlığın niçin var olduğuyla ilgilidir. Şahsi anlam ise bireyin kişisel yaşamının anlamlı olup olmadığına yöneliktir. Bizim burada üzerinde duracağımız anlam daha çok şahsi anlamdır. Yani anlamlı bir yaşam sürüyor muyum sorusuna cevap bulmaya çalışacağız. Bu bağlamda da yazımızda psikolojik sağlamlık ve anlam ilişkisini ele almaya çalışacağız.
DevamıBir Umut Kaynağı Olarak Nöroplastisite
Umut ve nöroplastisite mi? Hoca umut konusuyla çok uğraşınca kafası karıştı sanırım dediğinizi duyar gibiyim. Kafa karışıklığı değil aklım yerinde. Nöroplastisitenin nasıl güçlü bir umut kaynağı olduğunu anlatacağım. Ancak önce bu kavramın ne olduğu ile başlayalım. Son yıllarda beyin araştırmalarındaki gelişmeler ve ilerlemeler, insan davranışını anlama konusunda önümüzü aydınlatmaktadır. Nörobilim alanındaki uzmanlar beyni anlama konusunda henüz yolun başında olduğumuzu ve daha alınacak çok mesafe olduğunu belirtmektedir. Şurası açık ki, beyni daha çok tanıdıkça ve anladıkça insan davranışlarını da daha çok anlayacağız. Nörobilimin ilgilendiği konulardan birisi de nöroplastisitedir. Beynimiz yeni öğrenmeler,…
Devamıİradenin Eşlik Ettiği Umut: Yapmam Gerekenleri Yaptıktan Sonra Ne Umabilirim?
Umut konusu üzerine yazmaya devam devam edelim istiyorum. Umut konusu göründüğünden çok daha karmaşık bir kavram çünkü umut, zannedildiği gibi yalnızca bir duygu değildir. Duygu olmasının yanı sıra bir düşünce tarzı, inanç ve karakter halidir. Ayrıca umut kavramının altını dolduran, onunla iltisaklı pek çok kavramdan bahsedebiliriz. Amaç sahibi olma, hedeflere ulaşmak için kendini yeterli hissetme, olumlu gelecek beklentileri, alternatif yollar, dinamiklik, gelecek odaklılık, iyimserlik, cesaret, güdülenme ve coşku, umut dediğimizde zihnimizde çağrışım yapan ve umudu tanımlayıcı bazı niteliklerdir. Umuda atfedilen tüm bu vasıflar onu aktif ve dinamik bir yapı haline…
DevamıPsikolojik Sorunlara Sahip Olmanın Avantajları !!!
Psikolojik sorunlara sahip olmanın, nevrotik, mutsuz ve depresif olmanın avantajları olabilir mi? Ne türde olursa olsun bir davranış devam ediyorsa bir şekilde pekiştiriliyordur. Bu durum psikolojik sorunlar için de geçerlidir. Bu pekiştirme davranışı yerine göre maddi, psikolojik ya da sosyal açıdan olabilir. Olumlu ya da olumsuz herhangi bir davranış tekrarlanıyorsa, süreklilik kazanmışsa bu davranışın arka planında, fark etmediğimiz ya da üzerinde düşünmediğimiz bir ödül olabilir. Bu ödülü fark etmek, değişimi gerçekleştirme açısından kritik öneme sahiptir. Elbette içinde bulunulan ruh halinin ve davranışların dezavantajları da vardır ancak getirisi götürüsünden fazlaysa bu…
DevamıMutlu Çocuklar Mutlu Yetişkinler mi Oluyor?
“Çocukluk, insanın anavatanıdır” Epictetus Karakter gelişimimiz önemli oranda çocukluk dönemimizde oluşur. Freud’dan Adler’e, Jeffrey Young’dan Bowlby’ye kadar psikoloji alanındaki pek çok kuramcı çocukluk yaşantılarını teorilerinin temeline koymuşlardır. Çocukluk dönemi psikolojik açıdan ele alındığında, yaşama becerilerinin öğrenildiği ve karakter gelişiminin başladığı bir yaşam evresidir. Bundan dolayı da çocukluk yaşamının niteliği, yetişkinlikteki ruh sağlığımızla doğrudan ilişkilidir. Mutlu Çocuklar Çocuklukta koşulsuz bir şekilde sevilmiş, kabul edilmiş ve desteklenmiş olmak, yetişkinlikteki iyi oluşun önemli bir belirleyicisidir diye hep söyleriz. Ama bu konuyla ilgili bilimsel anlamda çok az çalışma vardır. Daha doğrusu mevcut çalışmaların çoğu,…
Devamı