Ay: Kasım 2016

Pozitif Psikolojinin Cevap Aradığı Bazı Sorular

Tayfun Doğan

Pozitif psikolojiyi, iyi yaşamanın bilimi olarak tanımlayabiliriz. Psikoloji bilimi bu güne kadar “İyi yaşam nedir?” sorusuna çok fazla odaklanmamıştır. Bu soruya daha çok felsefe ve teoloji alanları eğilmiş ve kendi disiplinleri içerisinde cevap vermeye çalışmışlardır. Psikoloji ise adeta kendisini psikolojik rahatsızlıkların tedavisine adamış ve iyi yaşamla ilgili konulara çok az değinmiştir. Psikolojinin yeni çocuğu olan pozitif psikoloji ise iyi ve kaliteli yaşam ile ilgili konularla ağırlıklı olarak ilgilenmektedir. Pozitif psikolojinin amacını net bir şekilde ortaya koyabilmek için, bu yaklaşımın hangi sorulara cevap aradığına bakmakta fayda var diye düşünüyorum. Pozitif psikolojinin…

Devamı

Pozitif Psikoloji Kavramları

Tayfun Doğan

Pozitif psikoloji bir mutluluk bilimi midir? Bu soruya hem evet hem hayır cevabını verebiliriz. Evet, çünkü mutluluk konusu pozitif psikolojinin en temel araştırma konularından bir tanesidir. Hayır, çünkü pozitif psikoloji yalnızca mutluluğu araştıran bir bilim dalı değildir. Pozitif psikoloji, insanın olumlu özelliklerine, güçlü yanlarına ve erdemlerine odaklanan bir disiplindir. Bu itibarla da, sıradan normal insanla ilgili konular pozitif psikolojinin kapsamında değerlendirilebilir. Peki, pozitif psikolojinin psikolojik rahatsızlıklara ve olumsuz yaşam olaylarına bakışı nasıldır? Pozitif psikoloji, psikolojik rahatsızlıkları ve yaşamdaki olumsuzlukları reddetmez ve bunların hayatın bir parçası olduğunu kabul eder. Bu yaklaşımın…

Devamı

Hayvanlar Tarafından Büyütülen “Vahşi” Çocuklar

Tayfun Doğan

İnsanın sosyal bir varlık olduğu ifadesi neredeyse hepimizin dilindedir. Hatta insan ilişkileri ve iletişimle ilgili bilimsel makalelerin çoğu da bu cümleyle başlar. Yanlış bir ifade de değildir. Bugün gerek antropoloji gerekse psikoloji bilimi bizi “insan” yapan ve bu uygarlığı oluşturmamızı sağlayan etkenin “sosyal yaşamımız” olduğunu belirtmektedir. Peki, insanlardan uzak, doğada tek başımıza ya da başka hayvanlarla aynı ortamlarda yaşasaydık nasıl bir şey olurdu? Böyle bir şeyi hayal edebilir miyiz? Tarihte bunun örnekleri var mı? Evet bu bir fantezi değil. İnsanlık tarihinde bunun pek çok örneği var. Bunlardan bazıları çok eski…

Devamı

Nasıl Mutlu Olunur? Kitap İncelemesi

Tayfun Doğan

Sonja Lyubomirsky, Amerikalı sosyal psikolog, Nasıl mutlu olunur? kitabının yazarı. Akademik kariyerini büyük oranda mutluluk konusundaki araştırmalara adamış birisidir. Kitabı Türkçeye de çevrildi ve MediaCat yayınlarından çıktı ancak şu anda baskısı bitmiş. Dileyenler internetteki ikinci el kitapçılardan temin edebilir. Nasıl mutlu olunur? kitabı, bilimsel kanıtlarla desteklenen 12 mutluluk stratejisini anlatmaktadır. Yazar daha önsözünde bunun bir kişisel gelişim kitabı olmadığını vurguluyor. Benim pozitif psikolojiyle ilgili ilk okuduğum ve beğendiğim kitaplardan birisidir. Ayrıca, bu alanda araştırmalar yapmam için de teşvik edici olmuştur. Kitap, bilimsel araştırmalara dayalı olmasına rağmen dili oldukça sade ve…

Devamı

Pozitif Psikolojinin Geleceği

Tayfun Doğan

Pozitif psikoloji, sıradan insanın davranışlarını ve güçlü yönlerini bilimsel yollarla inceleyen bir disiplindir. Ortaya çıkışından itibaren üzerinde yoğun tartışmalar olmuş ve bu yaklaşıma ciddi eleştiriler de gelmiştir. Bu eleştirilerden bir tanesi de, bu yaklaşımın geçici bir heves olduğu yönündeydi. Ancak henüz ergenlik dönemini yaşayan pozitif psikoloji yaklaşımı, psikoloji camiası içerisinde pek çok kişinin ilgisini çekti. Konu ile ilgili, konferanslar düzenlendi, dergiler yayın hayatına başladı, yüksek lisans ve doktora programları açıldı ve gün geçtikçe bu yaklaşıma ilişkin ilgi artmaktadır. Gelinen noktada, bunun geçici bir heves olmadığı anlaşıldı. Ancak, beklenen bireysel ya…

Devamı

Pozitif Psikolojinin Tarihsel Gelişimi

Tayfun Doğan

Pozitif psikoloji yaklaşımının başlangıç tarihi olarak 1998 yılı verilir. Ancak pozitif psikoloji konuları ile ilgili araştırmalar bundan çok daha eski tarihlere kadar gider. İlk çağ filozoflarının mutluluk ve iyi oluşla ilgili tezleri ve görüşleri yabana atılır türden düşünceler değildir. Ancak o kadar uzağa gitmeyelim. Modern psikoloji tarihi içerisinde pozitif psikoloji kapsamında değerlendirilebilecek neler yapılmış onlara bir göz atalım. Bu konuyla ilgili en çarpıcı ve belki de ilk girişim, psikolojinin dahi çocuğu William James’in çabalarıdır. Amerikan Psikologlar Derneği başkanlığı da yapmış olan William James’ın (1842-1910), Amerikan Felsefe Derneği başkanlığı yaptığı dönem…

Devamı