pozitif ruh sağlığı – Tayfun DOĞAN

Psikolojik Sorunlara Sahip Olmanın Avantajları !!!

Mayıs 28, 2023 admin

Psikolojik sorunlara sahip olmanın, nevrotik, mutsuz ve depresif olmanın avantajları olabilir mi? Ne türde olursa olsun bir davranış devam ediyorsa bir şekilde pekiştiriliyordur. Bu durum psikolojik sorunlar için de geçerlidir. Bu pekiştirme davranışı yerine göre maddi, psikolojik ya da sosyal açıdan olabilir. Olumlu ya da olumsuz herhangi bir davranış tekrarlanıyorsa, süreklilik kazanmışsa bu davranışın arka planında, fark etmediğimiz ya da üzerinde düşünmediğimiz bir ödül olabilir. Bu ödülü fark etmek, değişimi gerçekleştirme açısından kritik öneme sahiptir. Elbette içinde bulunulan ruh halinin ve davranışların dezavantajları da vardır ancak getirisi götürüsünden fazlaysa bu…

Pozitif Psikolojinin Geleceği

Kasım 2, 2016 admin

Pozitif psikoloji, sıradan insanın davranışlarını ve güçlü yönlerini bilimsel yollarla inceleyen bir disiplindir. Ortaya çıkışından itibaren üzerinde yoğun tartışmalar olmuş ve bu yaklaşıma ciddi eleştiriler de gelmiştir. Bu eleştirilerden bir tanesi de, bu yaklaşımın geçici bir heves olduğu yönündeydi. Ancak henüz ergenlik dönemini yaşayan pozitif psikoloji yaklaşımı, psikoloji camiası içerisinde pek çok kişinin ilgisini çekti. Konu ile ilgili, konferanslar düzenlendi, dergiler yayın hayatına başladı, yüksek lisans ve doktora programları açıldı ve gün geçtikçe bu yaklaşıma ilişkin ilgi artmaktadır. Gelinen noktada, bunun geçici bir heves olmadığı anlaşıldı. Ancak, beklenen bireysel ya…

Pozitif Psikolojinin Tarihsel Gelişimi

Kasım 1, 2016 admin

Pozitif psikoloji yaklaşımının başlangıç tarihi olarak 1998 yılı verilir. Ancak pozitif psikoloji konuları ile ilgili araştırmalar bundan çok daha eski tarihlere kadar gider. İlk çağ filozoflarının mutluluk ve iyi oluşla ilgili tezleri ve görüşleri yabana atılır türden düşünceler değildir. Ancak o kadar uzağa gitmeyelim. Modern psikoloji tarihi içerisinde pozitif psikoloji kapsamında değerlendirilebilecek neler yapılmış onlara bir göz atalım. Bu konuyla ilgili en çarpıcı ve belki de ilk girişim, psikolojinin dahi çocuğu William James’in çabalarıdır. Amerikan Psikologlar Derneği başkanlığı da yapmış olan William James’ın (1842-1910), Amerikan Felsefe Derneği başkanlığı yaptığı dönem…

Acının Dönüştürücü Gücü: Travma Sonrası Gelişim

Ekim 25, 2016 admin

Travma Sonrası Gelişim Friedrich Nietzsche’nin meşhur sözü “Beni öldürmeyen şeyler güçlendirir”. Bu gerçekten böyle midir? İnsanlar nasıl tepki veriyorlar acıya, hastalıklara, işten atılmalara, kayıplara… Travmatik olaylar karşısında ne yapıyorlar? Herkes aynı şekilde mi tepki veriyor travmatik olaylara? Bizleri öldürmeyen acılar, maalesef ki her zaman güçlendirmiyor. Acının ya da travmatik olayın büyüklüğü, kişinin psikolojik sağlamlık düzeyi, metaneti ve daha pek çok etken bizim acı karşısında nasıl tepki vereceğimizin belirleyicisi oluyor. Travmatik olaylar karşısında kişi, acıya yenik düşebiliyor ve travma sonrası stres bozukluğu dediğimiz psikolojik sorunu yaşayabiliyor. Kimi zaman da, travmatik olaydan…

Pozitif Psikoloji Röportajı-Tayfun Doğan

Ekim 21, 2016 admin

Genel anlamda pozitif psikolojiyi nasıl tanımlarsınız? Pozitif psikoloji, insanların olumlu yönlerine ve güçlü özelliklerine odaklanan bir yaklaşımdır. Ruh sağlığı yerinde insan kimdir? Hayatı yaşamaya değer kılan şeyler nelerdir? İyi, kaliteli ve mutlu bir yaşam mümkün müdür? Bu tür sorulara cevap arayan bir yaklaşımdır. Aslında bu sorular yeni değildir. Pek çok felsefi akım, dinler ve ideolojiler bu tür sorulara cevap aramışlardır. Pozitif psikolojiyi bunlardan ayıran en önemli nokta, bu sorulara bilimsel yöntemlerle cevap aramasıdır. Bu anlamda da pozitif psikoloji tamamen bilimsel yöntemlere dayalı olarak araştırmalar yapar ve veriler ortaya koyar. Bilinenin…

Kendini Toparlama Gücü: Psikolojik Sağlamlık

Ekim 20, 2016 admin

Hacıyatmazları bilir misiniz? Hani şu çocukların oynadığı, bir türlü devrilmeyen, her düşüşünde tekrar kalkan oyuncakları? Bir de dengeli kayıklar vardır. Sallanan ama devrilmeyen ve batmayan kayıklar. Bu hacıyatmazlar gibi ya da kayıklar gibi insanlar da var. Bu insanlar, başlarına kötü bir şey geldiğinde, üzüldüklerinde ya da bir travmaya maruz kaldıklarında sallanırlar ama düşmezler. Bu tür insanların durumunu psikolojik sağlamlık kavramıyla ifade ediyoruz. Psikolojik sağlamlık yerine alanyazında kendini toparlama gücü ya da yılmazlık gibi kavramlar da kullanılıyor. Temel olarak, bireyin esnek olmasını, zorluklar karşısında güçlü kalabilmesini ve yaşanan sarsıntıdan sonra toparlanabilmesini…

Pozitif Psikoloji Nedir ve Neden Önemlidir?

Ekim 16, 2016 admin

Psikoloji biliminin uğraş alanını büyük ölçüde normal dışı davranışlar ve ruh sağlığı bozuklukları oluşturmuştur. Bundan dolayı psikoloji alanında, sorun çözmeye odaklı bir anlayış ön planda olmuştur. İnsanların olumlu-güçlü özelliklerini, potansiyellerini inceleme ve araştırma ise büyük oranda ihmal edilmiştir. Pozitif psikoloji, bireylerin olumsuz, eksik ve sorunlu yönlerinden çok, olumlu özelliklerine, güçlü yanlarına ve erdemlerine odaklanan bir yaklaşımdır. Bu haliyle de geleneksel psikolojinin kullandığı “hastalık modeli ”ne karşılık, “sağlık modeli”ni temel alır. Bu doğrultuda pozitif psikolojinin amaç ve işlevleri, yaşamı değerli ve yaşanmaya değer kılacak şeyleri araştırmak, insanların olumlu ve güçlü özelliklerine…

Mutluluk En İyi İlaçtır

Ekim 15, 2016 admin

Mutluluk, sağlığın en üst düzey formudur. Dalai Lama Bugün pek çok araştırma sonucuna dayalı olarak biliyoruz ki stres, öfke, kaygı gibi olumsuz duygular ve durumlar hem ruh sağlığımızı hem de fiziksel sağlığımızı olumsuz etkilemektedir. Hastalıkların zihinsel nedenleri üzerine yapılan araştırmalar, bize her fiziksel hastalığın arkasında aşılamayan ve çözülemeyen bir psikolojik sorunun olduğunu gösteriyor. Aslında bu durumu, kadim kültürümüzde atalarımız da çok güzel ifade etmişler. “Duvarı nem, insanı gam yıkar” demişler. Bir sıkıntıları bittiğinde “Omuzumdan dağlar gibi yükler kalktı” demişler. Büyük ozan Neşet Ertaş, Zahidem türküsünde “Zahide kurbanım ne olacak halim…

Psikolojik İyi Oluş

Ekim 13, 2016 admin

Ruh sağlığı yerinde bir insan hangi niteliklere sahip olmalıdır? Kime ruhsal açıdan sağlıklı diyebiliriz? Benim depresyonum, anksiyete bozukluklarım ya da başka psikolojik rahatsızlıklarım yoksa ruhsal açıdan sağlıklı mıyımdır? Psikolojik iyi oluş nedir? Dünya Sağlık Örgütü, ruh sağlığını, “bireyin kendi yeteneklerinin farkında olması, yaşamında oluşan stresin üstesinden gelebilmesi, iş yaşamında üretken ve faydalı olabilmesi ve yetenekleri doğrultusunda toplumuna katkı yapması’’ olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımda, bireyin ruhsal hastalıklarının olmamasına ek olarak, kendini bilen, stresle baş edebilen, üretken ve çevresine katkı sağlayabilen bir birey olması halinde ruh sağlığının iyi kabul edilebileceği belirtilmektedir. Psikoloji…

Mental İyi Oluş

Ekim 11, 2016 admin

Mental iyi oluş kavramı, pozitif psikoloji çalışmaları kapsamında, son zamanlarda tekrar gündeme gelen kavramlardan birisidir. Mental iyi oluşla kastedilen “ruh sağlığı yerinde insan”dır. Bu kavramı daha net bir şekilde anlayabilmemiz için, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) sağlığı ve ruh sağlığını nasıl tanımladığına bakmamız gerekir. DSÖ’ye göre sağlık, sadece hastalık ve sakatlık halinin olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlamaktadır. Yine aynı örgüte göre mental sağlık ise, bireyin kendi yeteneklerinin farkında olması, yaşamında oluşan stresin üstesinden gelebilmesi, iş yaşamında üretken ve faydalı olabilmesi ve yetenekleri doğrultusunda…